Afgelopen weekeinde organiseerde GasUnie op het energiebuffer een open dag voor aanwonenden en geïnteresseerden. In tegenstelling tot voorgaande edities, was het terrein nu ook ruimer toegankelijk, inclusief het betreden van de compressorruimtes. Kan het energiebuffer onder onze dorpen van Ommelanderwijk een gidsland maken voor de enertietransitie? In de toekomst zal onze energievoorziening immers heel anders zijn dan nu. Met groen gas, waterstof, warmte, CO2 als grondstof én energie uit zon en wind, neemt het aantal energiedragers in de mix flink toe. Gasunie is samen met andere netbeheerders bezig met de vraag hoe we deze energiedragers slim kunnen laten samenwerken. Zodat in de toekomst iedereen altijd op het juiste moment en op de juiste plaats energie heeft.
Hoe zorgen we er nou voor dat straks iedereen altijd voorzien is van schone energie? Want hoe meer energie we uit zon en wind halen, hoe meer we afhankelijk zijn van het weer. Bij weinig of geen zon en wind moet onze energie ergens anders vandaan komen, zoals van import of groen gas. En bij te veel zon of wind moeten we juist proberen het overschot aan energie te bewaren voor later. We moeten de energievoorziening dus heel flexibel inrichten: bijvoorbeeld overschotten aan elektriciteit omzetten in waterstof. In die vorm kunnen we het opslaan en zo bewaren voor momenten dat het weer ongunstig is en dus het aanbod aan groene energie te laag. Op die momenten zetten we de waterstof weer om in elektriciteit zodat iedereen altijd van energie voorzien is en ook niet langer afhankelijk zijn van geopolitieke situaties zoals nu. Waterstof gaat daar een belangrijke bijdrage aan leveren.
Compressoren brengen het op voldoende druk om het te injecteren. Het binnenkomende gas heeft een druk van circa zestig bar. De druk in de caverne is minimaal tachtig en minimaal honderdtachtig bar. Het samenpersen van gas wordt gedaan door elektrisch aangedreven compressoren. Op de installatie staat 72 Megawatt (MW) aan compressorvermogen opgesteld. Elk compressor kan ongeveer 220.000 kubieke meter gas per samendrukken. Gasunie heeft momenteel zes cavernes in gebruik. De cavernes zijn gemaakt in een zoutlaag zo groot als de Mont Blanc en liggen tussen de duizend- en vijftienhonderdmeter diep. Ze hebben een doorsnede van vijftig tot tachtig meter en zijn driehonderd tot vierhonderd meter hoog. De Eiffeltoren zou er rechtop fin kunnen staan. Vier cavernes hebben elk een volume van ongeveer zeshonderdduizend kubieke meter, twee cavernes zijn bijna één miljoen kubieke meter groot. Er Is ruimte voor nog eens vier cavernes op het energiebuffer onder Ommelanderwijk. Het is de bedoeling deze te gebruiken voor de opslag van waterstofgas. De cavernes voor waterstofgasopslag komen op ongeveer 200Bar druk te staan, die met aardgas zitten daar iets onder: 180Bar. Elke caverne heeft 2 geboorde gasputten die de verbinding vormen van de caverne met de bovengrondse installatie. Dit heeft natuurlijk ook gevolgen voor de omgeving: de bodemdaling bedraagt in het centrum van het gebied volgens Gasunie inmiddels 1,5 cm over de afgelopen 10 jaar. Hierbij moet worden opgetekend dat meerdere aanwonenden bij dit getal vraagtekens zetten.
Anders dan bij aardgas, zijn er geen fossiele brandstoffen nodig voor groen gas. Groen gas wordt namelijk gemaakt van organisch restmateriaal zoals rioolslib en mest. Groen gas kan probleemloos worden opgenomen uso het bestaande aardgasnetwerk. De ambitie uit het Klimaatakkoord is om in 2030 jaarlijks 2 miljard m3 groen gas te produceren. Daardoor kunnen industrie en transport verduurzamen en kan groen gas worden bijgemengd in het regionale net voor verwarming van woningen en gebouwen. Gasunie en het Energiebuffer onder onze dorpen werken mee aan de uitbreiding van de hoeveelheid groen gas in het nationale aardgasnetwerk.
• Om aardgasopslag en waterstofopslag te scheiden, kiezen we voor twee afzonderlijke installaties.
• De waterstofinstallatie komt tussen de bestaande aardgasinstallatie en de N366 tussen Ommelanderwijk en Zuidwending
• De nieuwe installatie komt op de plek waar Nuon (tegenwoordig: Vattenfall) een installatie voor de opslag van aardgas wilde bouwen. In het bestemmingsplan heeft deze locatie daarom al bestemming industrie.
• De installatie wordt ongeveer 400 X 250 meter en is daarmee iets groter dan de bestaande.
• We stellen voor dat de nieuwe installatie een uitstraling krijgt die past bij de bestaande installatie. Details zijn nog niet definitief.
Gasunie heeft ook oog voor een landschappelijke inpassing. Zowel in de omgeving als op de site zelf wordt gezocht naar kansen voor de natuur. De grotere industrievelden zijn niet voorzien van grind, maar van de steensoort ‘lavaliet’. Dit is een poreus gesteente die als eigenschap heeft dat het niet kan vonken (wat op een site met brandbaar gas natuurlijk ontzettend belangrijk is!). Samen met de RUG (Rijksuniversiteit Groningen) wordt nu onderzocht hoe de velden met lavaliet op een meer natuurlijke wijze beheerd kunnen worden, bijvoorbeeld door het in te zaaien met specifiek daarvoor geschikte planten.
Al met al kunnen we terug kijken op een erg geslaagde opendag die werd afgesloten met de traditionele BBQ voor aanwonenden bij Dorpshuis de Molenwiek. We gaan as dorpsgemeenschap zeker nog van het energiebuffer horen. Wel jammer dat de formele naam van het energiebuffer ‘Zuidwending’ is, het ligt immers voor een groot deel onder Ommelanderwijk en de toegang is ook vanuit Ommelanderwijk. Maar dat onze dorpen gezamenlijk via het buffer een rol gaan spelen in de energietransitie, staat als een paal boven water.
Naschrift Paginabeheer: de informatie uit dit artikel met betrekking tot techniek, werkwijze en proces zijn verstrekt door Gasunie. Er is desondanks veel onrust over alle ondergrondse activiteiten waarover ook de Commissie MER zich kritisch heeft uitgelaten. Hierover publiceerden we al eerder, dat artikel kunt u hier terug lezen.